Οδηγός φύτευσης
ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΡΥΜΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ
ΟΔΗΓΟΣ ΦΥΤΕΥΣΗΣ
Πότε;
Γενικά η εποχή φύτευσης εξαρτάται από το είδος του φυτού και το κλίμα της περιοχής.
Δρυς: Κατάλληλη εποχή μεταφύτευση στην τελική θέση είναι ο χειμώνας.
Κυπαρίσσι: Γενικά τα κωνοφόρα είναι καλύτερα να φυτεύονται φθινόπωρο, αλλά και αυτή την εποχή ανταποκρίνονται χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Πικροδάφνη: Φύτευση όλο το χρόνο, θέλει ιδιαίτερη προσοχή το καλοκαίρι.
Σπάρτο: Φύτευση όλο το χρόνο, θέλει ιδιαίτερη προσοχή το καλοκαίρι
Δάφνη: Μετά το χειμώνα
Τι και πού;
Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία κάθε φύτευσης αποτελεί η επιλογή του κατάλληλου είδους για κάθε θέση. Τα φυτάρια που θα χρησιμοποιηθούν, πληρούν τις προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη δράση φύτευσης.
Φυτευτικός σύνδεσμος
Για να υπάρχει καλύτερη εκμετάλλευση του φωτός από τα φυτάρια αλλά και των θρεπτικών συστατικών του εδάφους, πρέπει να τηρούνται κάποιες αποστάσεις μεταξύ των φυτεύσεων. Οι αποστάσεις αυτές είναι γνωστές με τον όρο φυτευτικός σύνδεσμος. Ο φυτευτικός σύνδεσμος εξαρτάται κυρίως από το είδος του φυτού και το σκοπό της φύτευσης. Στις δενδροφυτεύσεις και αναδασώσεις ο φυτευτικός σύνδεσμος είναι 3x3m, ώστε να επιτρέπει την ανάπτυξη των φυταρίων. Στη δράση μας, ο φυτευτικός σύνδεσμος μπορεί να είναι μικρότερος μιας και τα φυτά θα χρησιμοποιηθούν για καλλωπιστικούς σκοπούς και σε επικλινείς θέσεις.
Πως θα έχω καλύτερα αποτελέσματα;
Για να έχουν επιτυχία οι φυτεύσεις πρέπει τα φυτάρια από τη στιγμή που θα βγουν από το φυτώριο να φυτευτούν άμεσα. Όσο μένουν αφύτευτα και χάνουν υγρασία, μειώνεται η ικανότητά τους να βγάλουν ρίζες (ριζοβολήσουν). Οι ρίζες των φυτών δεν πρέπει να μένουν ακάλυπτες στον ήλιο και στον αέρα ούτε για μια στιγμή, γιατί έτσι ξηραίνονται και αχρηστεύονται. Τα φυτά από τη στιγμή που θα βγούν από το φυτώριο πρέπει να διατηρούνται μέσα στα σακουλάκια και να διατηρούνται σε σκιερό μέρος. Τα φυτάρια που θα χρησιμοποιήσουμε, είναι βωλόφυτα δηλαδή έχουν αναπτυχθεί σε σακουλάκι και οι ρίζες τους είναι σε μπάλα χώματος (αντίθετα στα γυμνόριζα οι ρίζες τους δεν είναι καλυμμένες.
Τι πρέπει να έχω μαζί;
Ο απαραίτητος ατομικός εξοπλισμός είναι άνετα ρούχα, ένα ζευγάρι γάντια κηπουρικής, καπέλο, κατάλληλα παπούτσια και νερό.
Βήμα 1ο: Άνοιγμα λάκκου φύτευσης
Ο λάκκος φύτευσης ανοίγεται με σκαπτικό εργαλείο (αξίνα, τσάπα, φτυάρι). Το σχήμα του λάκκου είναι κόλουρος κώνος βάθους40 εκ.Το χώμα που βγάζουμε δεν το σκορπάμε αλλά το τοποθετούμε κοντά στο λάκκο και θα το χρησιμοποιήσουμε αργότερα κατά την τοποθέτηση του φυταρίου. Το χώμα τοποθετείται σε δύο σωρούς δεξιά ή αριστερά του λάκκου. Στον πρώτο τοποθετείται το επιφανειακό στρώμα εδάφους (μέχρι 5-10 εκ.βάθος) ενώ στον άλλο αυτό που βγάζουμε από τα βαθύτερα στρώματα. Τυχόν πέτρες που βρούμε στο λάκκο απομακρύνονται. Αναμοχλεύουμε τον πάτο του λάκκου με ελαφρύ σκάψιμο χωρίς να απομακρύνουμε το χώμα για να μην είναι συμπαγές και να βοηθηθεί η ανάπτυξη των ριζών.
Βήμα 2ο: Τοποθέτηση του φυταρίου στο λάκκο φύτευσης
Πιάνουμε προσεκτικά το φυτό με το ένα χέρι από το λαιμό (μεταξύ ριζών και φυλλώματος) και προσεκτικά αφαιρούμε την πλαστική σακούλα. Τοποθετούμε το φυτάριο όρθιο στο λάκκο, έτσι που να αγγίζουν οι ρίζες του τον πάτο του λάκκου χωρίς να πιέζονται. Με το άλλο χέρι δίνουμε με προσοχή στις ρίζες τη φυσική τους θέση.
Βήμα 3ο: Γέμισμα λάκκου
Βάζουμε πρώτα το επιφανειακό χώμα που είχαμε βγάλει από το λάκκο και το πιέζουμε γύρω από το φυτό με τις παλάμες και τα δάχτυλα ανοιχτά ώστε να έρθει το χώμα σε επαφή με τις ρίζες. Συμπληρώνουμε το υπόλοιπο χώμα με αυτό που είχαμε βγάλει από τα βαθύτερα στρώματα και μέχρι 2-3 εκατοστάπάνω από το λαιμό του φυτού. Το πιέζουμε καλά, ώστε να μην είναι εμφανής η μπάλα χώματος του φυτού. Το τελικό πάτημα γίνεται με τα πόδια, πιέζοντας το χώμα γύρω γύρω από το φυτό.
Βήμα 4ο: Διαμόρφωση λεκάνης συγκράτησης
Σκαλίζουμε ελαφρά το χώμα γύρω από το φυτό σε ακτίνα80 εκ.και διαμορφώνουμε το λάκκο, έτσι ώστε η επιφάνειά του να βρίσκεται 5-10 εκ.κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και δημιουργούμε μικρό ανάχωμα, ώστε να συγκρατείται το νερό της βροχής και του ποτίσματος. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μη σκεπάζεται από χώμα κανένα πράσινο μέρος του φυταρίου, κλαδάκι ή φύλλο. Σε περίπτωση που το έδαφος έχει κλίση δίνουμε τέτοιο σχήμα στο λάκκο ώστε να συγκρατεί το νερό της βροχής υψώνοντας αντίστοιχα τα ανάχωμα από την κατηφορική πλευρά.
Συνήθως μετά το χειμώνα η λεκάνη έχει χάσει το αρχικό της σχήμα, εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων. Η λεκάνη πρέπει να διαμορφωθεί ξανά ώστε να συγκρατεί το νερό της βροχής και του ποτίσματος.
Βήμα 5ο: Περιποίηση φυταρίου
Το βήμα αυτό δε γίνεται αμέσως μετά τη φύτευση αλλά σε τακτά διαστήματα. Περιλαμβάνει το βοτάνισμα, το σκάλισμα και το πότισμα.
Το βοτάνισμα περιλαμβάνει την αφαίρεση κάθε είδους βλάστηση (χόρτου), ξένου προς τα φυτάρια. Η απομάκρυνση της ανεπιθύμητης βλάστησης περιορίζει τον ανταγωνισμό που δέχεται το φυτάριο από τα χόρτα και επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξή του. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα στα φυτάρια για καλύτερη αξιοποίηση της υγρασίας και των θρεπτικών στοιχείων με αποτέλεσμα την εντονότερη και γρηγορότερη ανάπτυξής τους. Η βλάστηση αφού αφαιρεθεί δεν απομακρύνεται από τη λεκάνη γιατί προσδίδει στο φυτό σκίαση και θρεπτικά στοιχεία κατά την αποικοδόμισή της. Το βοτάνισμα γίνεται καταρχήν με τα χέρια κι όπου είναι απαραίτητο με τη βοήθεια εργαλείων, όπως το σκαλιστήρι αλλά με μεγάλη προσοχή για να μην πληγωθεί το φυτό.
Το σκάλισμα ακολουθεί το βοτάνισμα ή γίνεται ταυτόχρονα με αυτό. Το σκάλισμα πρέπει να γίνεται όταν η υγρασία του εδάφους είναι στο άριστο, δηλαδή ούτε πολύ ξηρό, ούτε λασπώδες. Γι’ αυτό τα σκαλίσματα πραγματοποιούνται μετά από βροχή ή πότισμα. Όσο συχνότερα επαναλαμβάνονται τα σκαλίσματα τόσο καλύτερη επίδραση έχουν στην αύξηση των φυταρίων καθώς αναμοχλεύεται και αναπνέει το χώμα.
Το πότισμα είναι απαραίτητο τα δύο πρώτα έτη μετά τη φύτευση του φυταρίου. Και, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 15 περίπου μέρες.
Γιώργος Βαρβαρήγος
ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΡΥΜΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ
http://www.parnassosnp.gr/
Αμφίκλεια 35002, τηλ-φαξ: +30 22340 23529
PARNASSOS NATIONAL PARK MANAGEMENT BODY
Amfiklia 35 002, tel/fax: +30 22340 23529
Email: info@parnassosnp.gr
http://www.parnassosnp.gr